Podział majątku jest bardzo palącą kwestią jeśli chodzi o rozwody. Wiele rozwodów trwa bardzo długo, właśnie ze względu na problematyczny podział majątku małżonków. Najlepszym rozwiązaniem jest uniknięcie sporu przez samodzielne ustalenie z małżonkiem, które składniki majątku będą należały do nas, a które do niego.
Istnieje też możliwość ominięcia podziału majątku jeszcze przed rozwodem.
Podziału majątku po rozwodzie unikniemy jeśli:
- przed lub w trakcie trwania małżeństwa została zawarta intercyza (dokument, który potwierdza rozdzielność majątkową małżonków)
- przed lub w trakcie trwania małżeństwa zostanie zawarta przez małżonków umowa majątkowa małżeńska
Intercyza- na czym polega?
Jak wynika z przepisów, intercyza nie musi być podpisywana przed ślubem. Można dokonać intercyzy również po ślubie. Intercyza wprowadza rozdzielność majątkową małżonków. Znoszona jest więc wspólnota ustawowa, więc każdy z małżonków odpowiada jedynie własnym majątkiem, a nie majątkiem wspólnym, czyli swoim i małżonka. Jest to dobra rozwiązanie, kiedy np. jeden z małżonków ma działalność gospodarczą. Wtedy za niepowodzenie działalności, kary urzędowe i inne kary będzie odpowiadał jedynie własnym majątkiem, chyba że małżonkowie są wspólnikami spółki. Wtedy odpowiedzialność za majątek firmy jest po obu stronach. Intercyza daje również możliwość ścisłego oddzielenia majątku małżonków, a co za tym idzie małżonkowie mogą samodzielnie decydować o składnikach majątku, np. o ich kupnie, czy sprzedaży.
Umowa majątkowa w małżeństwie- czym jest?
Umowa majątkowa małżeńska działa podobnie jak intercyza, z tym że nie musimy jedynie oddzielać swojego majątku od majątku małżonka. Możemy rozszerzyć albo ograniczyć wspólnotę ustawową. Możemy więc wyłączyć część majątku, która będzie wspólna, a rozdzielić część drugą majątku. Pomocne jest to również wtedy, kiedy małżonkowie prowadzą działalność gospodarczą.
Aby obie umowy były ważne, muszą po pierwsze być wykonane za obopólną zgodą małżonków, a po drugie muszą być podpisane przez notariusza. Muszą być one zawarte przed wszczęciem postępowania, więc przed złożeniem pozwu rozwodowego. Taka umowa musi mieć też wyznaczone poszczególne składniki majątku małżonków.
W tych dwóch przypadkach przy rozwodzie sąd nie musi rozdzielać majątku między małżonkami. Małżonkowie po rozwodzie przyjmują tę część majątku, która była ich, ponieważ została zniesiona wspólnota ustawowa.
Można więc uniknąć nieprzyjemnych sporów podpisując przed złożeniem pozwu rozwodowego intercyzę lub umowę majątkową małżeńską.
Inaczej jest w przypadku, kiedy przed małżeństwem albo w czasie jego trwania nie została podpisana intercyza. Wtedy należy rozstrzygnąć jaki wkład we wspólny majątek miało każde z małżonków.
Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest kiedy małżonkowie jeszcze przed rozwodem podpiszą umowę, w której zawarte będą składniki majątku, które przydzielone są do małżonków po rozwodzie. Taka umowa powinna zawierać podpisy obu stron. Taka umowa działowa powinna być zatwierdzona notarialnie i powinna zawierać składniki majątku, które są dzielone oraz ich wartość. Taka umowa dotyczy przede wszystkim podziału firmy małżonków. Jeśli chodzi o nieruchomość lub nieruchomości, wtedy powinien być akt notarialny.
Podział majątku w sądzie- jak przebiega?
W trybie sądowym podział majątku jest o wiele trudniejszy i wymaga czasem odbycia się kilku spraw sądowych. Taki proces trwa zdecydowanie najdłużej i jest najtrudniejszy. Podział sądowy obejmuje cały majątek małżonków, dlatego sąd najpierw ustala skład i wartość wspólnego majątku, następnie dokonuje podziału. By podzielić majątek sąd ustala przede wszystkim jaki udział dany małżonek miał w majątku wspólnym. Podział może być: fizyczny – kiedy sąd fizycznie dzieli np. grunty i rozdziela na małżonków, cywilny – kiedy sąd dzieli sumę pieniężną ze sprzedaży składników majątków wspólnego (samochodu, nieruchomości).
Podział niestety rzadko jest równy, dlatego małżonek, który otrzymał mniej, może rościć sobie prawo do dopłaty pieniężnej. Sąd nie jest w stanie podzielić majątku w taki sposób, by był zadowalający dla obu stron, dlatego małżonkowie mogą wnosić swoje postulaty co do podziału majątku w trakcie trwania sprawy rozwodowej. Sąd musi jednak uwzględnić to, że małżonkowie będą wnosili o podział majątku, który jest niesprawiedliwy. W momencie, kiedy np. małżonek wnosi o podział firmy prosząc o środki trwałe firmy (składniki firmy), mimo że nie zajmuje się na co dzień branżą, w której zarejestrowana jest firma, sąd najprawdopodobniej odmówi wykonania takiego podziału. Należy więc często umotywować chęć takiego a nie innego podziału i dopiero takie umotywowanie da podstawy dla sądu do orzeczenia takim podziale. Jeśli więc sąd nie zgodzi się na wydanie trwałych środków majątku jednemu z małżonków, wtedy małżonek, który rościł sobie do nich prawo będzie miał zasądzoną sumę, która zrekompensuje mu te środki trwałe, którą będzie musiał wypłacić mu drugi z małżonków.
W sprawach dotyczących podziału majątku najlepiej jest poradzić się adwokata, który pomoże również w wypełnieniu umowy notarialnej i pomoże w kwestii podziału majątku.