Separacja w odróżnieniu od rozwodu nie oznacza trwałego zakończenia związku małżeńskiego. Jest jedynie jego zawieszeniem. Pozew o separację może złożyć każdy z małżonków (w takim przypadku, podobnie jak przy rozwodzie mówimy o udziale w postępowaniu dwóch stron – pozwanego i powoda) lub też oboje małżonkowie w porozumieniu ze sobą.
Jak wygląda droga do złożenia pozwu o separację?
Na początek należy, tak jak w przypadku składania pozwu rozwodowego określić właściwy sąd, do którego należy ów pozew skierować. Sądem odpowiednim dla rozpatrywania tego rodzaju spraw, jest zawsze sąd okręgowy, miejscowo właściwy jest sąd na obszarze wspólnego bytowania małżonków. Jeżeli takowe nie istnieje, pozew należy złożyć w sądzie właściwy dla miejsca zamieszkania któregokolwiek ze współmałżonków.
Następnie, podobnie jak w przypadku składania pozwu rozwodowego należy określić strony tegoż postępowania. Określenie stron to nic innego, jak podanie ich imion, nazwisk, zawodów oraz aktualnych adresów.
Kolejno w pozwie musimy określić nasze żądania, czyli napisać z czyjej winy (lub też bez orzekania o niej) ma zostać osądzona separacja. W tym miejscu możemy również zażądać przesłuchania świadków (jeśli to zrobimy, należy podać ich dokładne dane kontaktowe, by ułatwić sądowi prawidłowe wezwanie ich na rozprawę), określając na jaką okoliczność tego oczekujemy lub też przeprowadzenia innych dowodów dodając, co maja one wnieść do sprawy. Dodatkowo powód może wyszczególnić w pozwie, czego, poza orzeczeniem separacji żąda. Mogą być to np. żądania dotyczące wspólnych nieletnich dzieci stron, jak np. powierzenie powodowi opieki nad nimi czy też obowiązek alimentacji pozwanego na nie.
Przedostatnim krokiem sporządzania pozwu o separację, jest uzasadnienie tegoż. W tej części pozwu należy opisać w jaki sposób doszło do rozkładu (inaczej niż w przypadku rozwodu, przy separacji nie można mówić o trwałym i zupełnym rozpadzie tegoż pożycia) pożycia małżeńskiego stron, a co za tyn idzie, co jest powodem złożenia wniosku o separację. W tym miejscu należy też zawrzeć dowody potwierdzające, że opisane tutaj fakty rzeczywiście zaistniały. Elementem uzasadnienia pozwu o separację musi też znaleźć się informacja na temat liczby, płci oraz wieku wspólnych dzieci stron postępowania.
Na zakończenie sporządzania pozwu o separację należy dołączyć do niego załączniki, czyli wszystkie dokumenty potwierdzające fakty, na które powoływano się w trakcie postępowanie o separację.
Sprawa sądowa o separację- przebieg
Gdy już wiemy, jak powinien wyglądać prawidłowo złożony pozew o separację, warto dowiedzieć się, jak przebiega sprawa o jej orzeczenie. Zwykle odbywa się to w drodze procesu sądowego. Jednakże jeżeli małżonkowie złożyli zgodny pozew oraz nie posiadają wspólnych dzieci, sąd może orzec separację w postępowaniu nieprocesowym. W przypadku postępowania procesowego rozpraw może być kilka, kilkanaście, a czasem sprawa zamyka się w jednej. Ma to miejsce zwłaszcza, gdy małżonkowie są zgodni co do żądania separacji, przez co nie powołują świadków i nie mają dzieci, w związku z czym sąd ogranicza się do przesłuchania ich samych. Postępowanie procesowe kończy się wydaniem wyroku, na który wpływ mają żądania stron (np. żądania orzeczenia winy jednego ze współmałżonków).
W wyroku sąd może również uregulować kwestie alimentacji na współmałżonka i/lub nieletnie, uczące się wspólne dzieci stron, opiekę i kontakty z nimi czy też podział wspólnego majątku stron.
Warto pamiętać, że sąd nie orzeknie separacji, jeżeli w jej wyniku mogłoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci stron, a także jeżeli orzeczenie separacji z jakiegokolwiek względu stałoby w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego.