Przejdź do

Upadłość konsumencka – co warto wiedzieć?

Paweł Oziębłowski 31 gru 2016

Upadłość konsumencka polega na redukcji lub umorzeniu zobowiązań osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Chodzi o sytuacje, w których dochodzi do niezawinionej niewypłacalności. Bankructwo musi wynikać z przesłanek, które od dłużnika w żadnym stopniu nie zależą. Decyzję w sprawie upadłości podejmuje sąd rejonowy, na wniosek dłużnika. Upadłość ogłosić można raz na 10 lat, wyłącznie z przyczyn nadzwyczajnych, które są niezależne od dłużnika. Wraz z ogłoszeniem upadłości konsumenckiej, postępowania sądowe i egzekucyjne przeciwko konsumentowi są wstrzymywane.

 

Cel upadłości konsumenckiej – umorzenie zobowiązań

O niewypłacalności możemy mówić wtedy, gdy dłużnik nie może spełnić zobowiązań pieniężnych, czyli popadł w bankructwo lub zmaga się z pętlą kredytową. Podstawowy cel upadłości konsumenckiej to oddłużanie, czyli umorzenie zobowiązań konsumenta.

Każdy, kto dąży do umorzenia zobowiązań, powinien przede wszystkim przygotować odpowiednie dokumenty. Konieczne jest także złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, który zostanie oddalony przez sąd, jeżeli zaistnieje choćby jedna negatywna przesłanka upadłości konsumenckiej. Następnym etapem postępowania upadłościowego jest rozprawa sądowa, podczas której przesłuchiwany jest dłużnik. Sąd sprawdza, czy okoliczności wymienione we wniosku są zgodne ze stanem faktycznym oraz ocenia czy upadłość może być ogłoszona. Sędzia komisarz i syndyk masy upadłościowej zajmują się prowadzeniem postępowania, które ma na celu likwidację majątku i umorzenie zobowiązań. Powołuje się ich po ogłoszeniu upadłości. Podkreślenia wymaga fakt, że ogłoszenie upadłości konsumenckiej powoduje, że majątek dłużnika staje się masą upadłości, którą zarządza właśnie syndyk. Konsument jest zobligowany do wskazania i wydania syndykowi całego majątku. Po sporządzeniu inwentaryzacji majątku masy upadłości, syndyk sprzedaje majątek dłużnika. Sprzedaży nie podlegają przedmioty pierwszej potrzeby. Syndyk może również wstąpić do wstrzymanych postępowań prowadzonych przeciwko konsumentowi, reprezentując jego interesy.

 

Oddłużenie – co oznacza dla zadłużonego?

Upadłość konsumencka, jak wspomniano, skutkuje umorzeniem zobowiązań. Osoba zadłużona może liczyć na zwolnienie z tych zobowiązań, które powstały przed dniem, w którym ogłoszono upadłość. Oczywiście mowa o zobowiązaniach, które nie zostały spełnione w postępowaniu upadłościowym. Upadłość nie może być ogłoszona względem konsumenta, który do bankructwa doprowadził umyślnie lub wtedy, gdy bankructwo czy pętla kredytowa jest wynikiem rażącego niedbalstwa. Wśród przesłanek wyłączających możliwość ogłoszenia upadłości znajduje się również podejmowanie działań na szkodę wierzycieli, ukrywanie majątku w toku postępowania oraz niewypełnianie obowiązków, o których stanowi ustawa. Co ważne, nawet po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej, sąd może postępowanie umorzyć. Przyczyną będzie konkretne postępowanie dłużnika, na przykład nieuzasadnione zwolnienie się z pracy. W razie umorzenia, konsument traci szansę na oddłużanie.

 

Kto może wnioskować o upadłość konsumencką?

Trzeba podkreślić, że wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie może złożyć nikt oprócz samego konsumenta. Procedura nie może być wszczęta z urzędu. O ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie może wnioskować spółka, wspólnik spółki osobowej, fundacja czy stowarzyszenie. Niemożliwe jest również złożenie omawianego wniosku łącznie przez małżeństwo, przy czym małżonek może złożyć go samodzielnie. Do kręgu podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie należą także osoby prowadzące działalność gospodarczą.

 

Jako pismo procesowe, wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej powinien zawierać między innymi oznaczenie konsumenta, aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników, wskazanie miejsc, w których majątek się znajduje, spis wierzycieli wraz z ich adresami oraz wysokością wierzytelności czy okoliczności uzasadniające wniosek, wraz z ich uprawdopodobnieniem.