Podział firmy jest często największym problemem przy podziale majątku. Pojawia się wątpliwość jak podzielić firmę, która jest zarejestrowana i prowadzona przez tylko jednego małżonka. Wydaje się, że jeśli firma była prowadzona przez jednego tylko małżonka, to w trakcie podziału majątku otrzyma on ją w całości, jako swoją własność. Niestety według prawa tak się nie dzieje, ponieważ może być ona podzielona tak samo jak inne składniki majątku.
Jeśli chodzi o to, czy firma zostanie podzielona na oboje małżonków, należy wziąć pod uwagę czas jej powstania. Bierze się pod uwagę, czy firma została założona w trakcie trwania małżeństwa, czy przed nim. Nie ważne jest, że np. małżonek na którego założona jest firma wpłacał środki zarobione przez firmę na osobne konto bankowe i z nich płacił za zobowiązania, ponieważ wspólność majątkowa obejmuje wszystkie środki trwałe i nietrwałe, które wchodzą w skład majątków obu małżonków.
Działalność w trakcie związku małżeńskiego
Jeśli działalność gospodarcza jednego z małżonków była założona w trakcie małżeństwa, wtedy sąd uznaje, że wszystkie środki potrzebne do działania firmy były wykorzystane ze środków wspólnych małżonków, więc i firma jest wspólną własnością. Jeśli firma została założona przed trwaniem małżeństwa, a wszelkie inwestycje były wykonywane ze środków tylko jednego z małżonków, wtedy firma należy do tego małżonka, który swoimi środkami pokrywał koszt prowadzenia działalności, np. zakup towaru, czy sprzętu.
Działalność przed zawarciem związku małżeńskiego
Jeśli jednak firma była założona przed zawarciem małżeństwa, a środki na jej rozruch były brane zarówno z majątku małżonka jak i małżonki, wtedy należy ustalić jaki wkład w rozwój przedsiębiorstwa mieli oboje małżonkowie. Koszt prowadzenia działalności był opłacany zarówno z majątek wspólnego, jak i z majątku osobistego małżonków. W takiej sytuacji należy dokonać rozliczenia jakie kwoty i kiedy były wpłacane przez danego małżonka i kiedy zostały dokonywane inwestycje. Wtedy możliwe jest ustalenie co należy się danemu małżonkowi w ramach podziału majątku.
Jest to często bardzo żmudne i czasochłonne, ponieważ większość małżeństw nie zapisuje konkretnych inwestycji, które poczynione przez jednego z małżonków na rzecz firmy.
Po takim rozliczeniu każdy z małżonków powinien zwrócić nakłady w firmę, które zostały poczynione z majątku wspólnego. Nie można jednak żądać zwrotu wydatków i nakładów, które były zużyte w celu zaspokojenia potrzeb rodziny.
Przy podziale majątku powinna być sporządzona umowa działowa, która zostanie potwierdzona przez notariusza. W takiej umowie zawiera się wszystkie środki, jakie zostały wliczone do majątku firmy w postaci zakupu m.in. narzędzi, czy maszyn. W ten sposób małżonkowie w łatwiejszy sposób, bez udział sądu będą mogli podzielić majątek.
Umowa działowa powinna być poświadczona przez notariusz i podpisana przez obie strony.